De rapportage over 2024 van de Monitor van de Routekaart Verduurzaming monumenten staat nu online. Het is de 5e meting onder Nederlandse monumenteigenaren in opdracht van de Routekaart Verduurzaming monumenten. Wat is de huidige stand van zaken rondom verduurzaming van monumenten? Welke maatregelen zijn er inmiddels getroffen en hoe staan we ervoor als het gaat om gas- en electriciteitsgebruik? Welke maatregelen en redenen ziet de monumenteigenaar naar de toekomst toe om zijn pand verder te verduurzamen? Het onderzoek geeft een beeld met heldere resultaten namens 580 respondenten.

Inzichten onderzoek 2024
Eigenaren van monumenten gaven weer mooie inzichten in 2024. Het is de 5de meting op rij, waardoor we een goed beeld krijgen over de ontwikkeling over de afgelopen 5 jaar. De belangrijkste uitkomsten van vorig jaar op een rij.

• De interesse om te verduurzamen blijft onverminderd groot, maar is ten opzichte van het jaar ervoor wel gedaald. Het wooncomfort wordt volgens eigenaren vooral negatief beïnvloed door de aanwezigheid van enkel glas, onvoldoende geïsoleerde muren en vloeren. De meeste ongemakken hebben te maken met kou. Gemiddeld schommelt het gewaardeerde wooncomfort de afgelopen jaren stabiel rond de 7.
• De meest genoemde maatregelen die eigenaren hebben genomen zijn: energiezuinige verlichting, kierdichting en het plaatsen van een HR(e)-ketel. De respondenten geven aan dat deze maatregelen volgens verwachting of zelfs boven verwachting een positief effect hebben op zowel het gas- als elektriciteitsverbruik.
• Er is een belangrijke verschuiving zichtbaar in de motivatie over de laatste jaren; eigenaren nemen vaker maatregelen om het wooncomfort verder te vergroten. Opvallend is dat de motivatie om het wooncomfort te verbeteren bijna op gelijke voet staat dan de motivatie om de energierekening te verlagen (respectievelijk 85% en 88%). Het aanpassen van gedrag, bijvoorbeeld door de verlichting en de verwarming uit of lager te zetten in kamers die niet worden gebruikt, helpt zichtbaar mee om de energierekening te verlagen.
• Eigenaren geven aan ook de komende 3 jaren te willen investeren in het verder verduurzamen van hun monument. Toch lijkt er een trendbreuk zichtbaar, waarin dit percentage dit jaar voor het eerst is afgenomen de afgelopen 4 jaar en nu weer op het niveau van 2020 is.
• Vooral de investeringsbereidheid in isolatiemaatregelen zoals ramen/glas, dak en muren neemt toe. De overweging in het plaatsen van zonnepanelen en de (hybride) warmtepomp) neemt verder af.
• Eigenaren hebben behoefte aan juiste en betrouwbare informatie. Vragen die leven zijn: welke duurzaamheidsmaatregelen zijn er mogelijk? Welke regelingen en subsidies zijn er voor mijn monument? Waar kan ik deze informatie vinden? Het inschakelen van een DUMO-advies neemt toe en geeft daarin ook vooraf de eigenaar goed inzicht in de besparingsprognose. Platformen als Monumenten.nl, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het Restauratiefonds zijn belangrijke informatiebronnen.

Dit zijn heldere conclusies en vragen waarmee we als organisaties achter de Routekaart mee aan de slag gaan om eigenaren verder te ondersteunen. Wij hopen dat eigenaren ook in 2025 laten weten wat ze nodig hebben om stappen te zetten.